Wie maakte het meeste indruk? Er komen drie namen naar boven. Freek de Jonge, Bart Ongering (‘Meester Bart’) en –geloof het of niet– Mark Rutte. Ik heb ze alle drie hun ding zien doen tijdens een grote bijeenkomst, en ik vond ze alle drie indrukwekkend. En wat was dat dan precies, dat zo’n indruk op me maakte? Er was een gemeenschappelijke deler bij alle drie: emotie. En het ontbreken ervan.
Emotie: boosheid
Bij de presentatie van Freek de Jonge bewonderde ik vooral zijn fabelachtige improvisatietalent. Het was tijdens een bijeenkomst van onderwijsprofessionals. Losjes en voor de vuist weg (“Ik ben gevraagd voor wat humor… Nou, ik weet nog een mop…”) vertelde hij over zijn slechte ervaringen met school. Je moet het maar durven: “Ik heb er he-le-maal NIETS aan gehad…” zeggen tegen een zaal vol onderwijsmensen. Maar hij maakte pas echt indruk toen er een rauwe emotie loskwam: boosheid. Over de gaswinning in Groningen en over de uit de bocht gierende kosten van de zorg. Dat geld kon beter besteed worden aan onderwijs, hield hij de zaal voor, en de motor van zijn pleidooi was die emotie: pure onversneden boosheid.
Emotie: verdriet
Ook bij Bart Ongering, bij een ander event voor onderwijs, ging het over emotie. Deze ‘Meester Bart’ was een veel minder gehaaide spreker dan Freek de Jonge. Maar hij wist de zaal vol gestaalde kaders te ontdooien met een verhaal over een leerling die hij een verschrikkelijke boodschap moest brengen. De vader van de leerling was omgekomen bij een verkeersongeluk. Meester Bart bracht het verhaal met een zachte stem en benoemde ook zijn eigen pijn en onvermogen. Twijfel, verdriet, troost. De mensen in de zaal waren oprecht geraakt en geroerd. Ook hier kwam een pleidooi –voor verbinding en liefde– binnen op een golf van pure emotie.
Pure professionaliteit
En dan Mark Rutte. Die maakte ik mee tijdens een zorgcongres, helemaal aan het begin van zijn carrière. Hij viel in voor een zieke minister en had niets kunnen voorbereiden. Hij kwam binnen in de artiestenfoyer waar we aan het werk waren en nam meteen de leiding. “Wie is hier het baasje?” vroeg hij. Ik zag hem meteen in de hoogste versnelling gaan. Hij vuurde in hoog tempo een aantal vragen af. Waar gaat het vandaag over? Wie zitten er in de zaal? Wat zijn de pijnpunten? Waar mogen we het niet over hebben? Wie zitten er verder op het podium? Wat zijn hun namen? Wat ik zag was pure doelgerichtheid en professionaliteit. Hij deed het fantastisch op dat podium. Snel, gevat, ontspannen, terzake. Na zijn invalbeurt was hij meteen weer weg. Iedereen onder de indruk. Geweldig, wat een talent.
Daar gaan we nog veel van horen…
Maar wat was nou zijn boodschap? Ik zou het werkelijk niet meer weten, en ik kan het ook niet meer terugvinden in de archieven van Live Magazines. Ik was onder de indruk van zijn professionaliteit, maar er zat werkelijk geen spat emotie bij. Totaal doelmatig. Ik weet nog dat ik dacht: “Daar gaan we nog veel van horen, van deze Mark Rutte.” Waarvan akte.